Kahramanmaraş Depremlerinin Ardından Aşırı Yağışlar
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Tolga Görüm ve ekibi tarafından yapılan bir araştırmada, 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası Şanlıurfa ve Adıyaman’da meydana gelen yoğun yağışların Kızıldeniz’den gelen bir atmosferik nehirden kaynaklandığı belirlendi.
Aşırı Yağışların Nedenleri ve Etkileri
14-15 Mart 2023 tarihlerinde Şanlıurfa'nın merkezi ve Adıyaman'ın Tut ile Çelikhan ilçelerinde meydana gelen şiddetli yağışlar sonucunda 21 kişi hayatını kaybetmiş, 4 kişi ise kaybolmuştur. Yağışların bölgedeki depremin etkisiyle zayıflayan yamaçlarda heyelanları tetikleyerek, toprak kaymalarının hızlanmasına neden olduğu belirlenmiştir.
Prof. Dr. Görüm, 21 yılın en yoğun yağışlarının yaşandığını ve bu süreçte yaklaşık 20 saat içinde 183 milimetre yağış düştüğünü ifade etti. Ayrıca, yapılan incelemelerde aşırı yağışlardan kaynaklanan çamur akıntısı ve taşkınların da can kaybına neden olduğunu vurguladı.
Atmosferik Nehirlerin Rolü
Prof. Dr. Görüm, bu atmosferik nehirlerin tropikal bölgelerden yoğun su buharı taşıyan hava akımları olduğunu ve bu durumun ani ve şiddetli yağışlara yol açabileceğini belirtti. Bilim insanları, iklim değişikliğinin bu tür olayların sıklığını ve şiddetini artırdığını da tespit etti.
Ekonomik Etkiler ve Tarımsal Zararlar
Yoğun yağışlar ve heyelanlar, bölgede tarımsal arazilere de önemli zararlar vermiştir. Prof. Dr. Görüm, özellikle 'Antep fıstığı' ve badem gibi coğrafi işaretli ürünlerin yetiştirildiği tarım alanlarının olumsuz etkilendiğini, bu durumun barajların ömrünü kısaltabileceğini ve ciddi sediman sorunlarına yol açabileceğini belirtti.
Ayrıca, depremler sonrasında bazı vatandaşların daha güvenli buldukları kırsal alanlara taşınmasının da ani sel ve heyelan gibi doğal afetlere maruz kalmalarına neden olduğu gözlemlenmiştir.
Tüm bu veriler, "Nature Communications Earth & Environment" dergisinde yayımlanmıştır. Bu durum, araştırmalara dayanarak bölgenin yeniden yapılandırılması ve afet yönetimi noktasında kritik bir önem taşımaktadır.
Türk bilim insanları tarafından yapılan araştırmada, 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Şanlıurfa ve Adıyaman’da görülen aşırı yağışların, Kızıldeniz’den gelen bir atmosferik nehirden kaynaklandığı tespit edildi. İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Tolga Görüm, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Türk bilim insanları tarafından yapılan araştırmada, 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Şanlıurfa ve Adıyaman’da görülen aşırı yağışların, Kızıldeniz’den gelen bir atmosferik nehirden kaynaklandığı tespit edildi. İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Tolga Görüm, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
