Ukrayna'ya F-16 Savaş Uçakları Sevkiyatı ve Eğitimi: Uzmanların Görüşleri
Polonya, Hollanda ve Danimarka’nın ardından son olarak Romanya, Ukrayna ordusunun pilotlarına F-16 savaş uçağı eğitimi vereceğini açıkladı. Peki, Ukrayna ordusuna F-16 savaş uçakları sevkiyatının yapılmasının savaşın seyrini nasıl değiştireceği konusunda uzmanlar ne diyor?
Ukrayna, Rusya’nın işgalinin ardından dünyanın dört bir yanında ülkelerin savaş uçakları filosunda yer alan F-16 savaş uçaklarının kendisine de sevk edilmesini talep ediyor. Bu konuda “ayak sürüyen” ABD Başkanı Joe Biden, 19 Mayıs’ta Ukraynalı pilotlara F-16 savaş uçağı eğitimi verilmesine yeşil ışık yaktı.
Askeri konularda haberler veren haber sitesi “Global Firepower” Ukrayna’nın havada muharebe potansiyelerinin kısıtlı olduğunu belirterek, Kiev’in F-16 savaş uçaklarıyla hava sahasının kontrolünü ele geçirip, kara birliklerine hava desteği sağlamayı öncelikle hedeflediğini yazdı. “Global Firepower”, ocak ayı itibarıyla Ukrayna’nın 190’dan az savaş uçağına karşı Rusya’nın iki bine yakın savaş uçağı bulunduğuna dikkat çekti.
Uluslararası İlişkiler ve Stratejik İşler Enstitüsü (IRIS) Başkan Yardımcısı Jean Pierre Maulny, Ukrayna’nın savaş uçaklarına sahip olması halinde karşı manevra yapan Rus kuvvetlerini hedef alıp, etkisiz hale getirmesinin savaşta Kiev’e önemli bir avantaj sağlayabileceğine dikkat çekti. Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Güvenlik Çalışmaları Merkezi’nde (IFRI) görevli araştırmacı Leo Peria-Peigne, F-16 savaş uçaklarının Ukrayna ordusuna üç önemli katkısının olacağını belirterek, “Öncelikle karadan birliklere destek ve karadan düşmanı durdurmak için önemli. İkincisi, havadan saldıran Ruslara karşı koyup, Ukrayna hava sahasına gelebilecek savaş uçaklarını engellemek için F-16'lar önemli. Ayrıca, hassas noktaları tehdit eden füzeleri ve insansız hava araçlarını engellemek için yine F-16'lar önemli.” dedi.
ABD’nin yeşil ışık yakmasını ardından Batılı ülkelerden Ukrayna’ya F-16 eğitimi için yardımcı olabilecekleri konusunda teklifler gelmeye başladı. Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell mayıs ayı sonunda yaptığı açıklamada, Polonya’nın Ukraynalı pilotlarda F-16 eğitimi vermeye başladığını ve bazı ülkelerin bu uçağı Kiev’e sevk etmeye hazır olduğunu açıkladı. Hollanda’nın bu yaz aylarında Ukraynalı pilotlara eğitim vermeye başlaması, Danimarka’nın ise yine kendi topraklarında Ukraynalı pilotları yetiştirmek için hazırlandığı biliniyor.
Pilot eğitiminin ne kadar süreceği ise hala yanıtını aranan en önemli soru olarak karşımızda duruyor. IFRI araştırmacısı Leo Peria-Peigne, pilot eğitimi vermekle sorunun bitmediğini belirterek özetle şunları söyledi: 'Pilotlar sorunun bir parçası. Elbette yer personelini, yani teknisyenleri de eğitmeniz gerekiyor. Ancak sistemi ve silahlarını da 'dost-düşman' tanımlama sistemiyle uyumlu hale getirmeniz gerekiyor. Ukrayna hava savunmasının görüldüğü yerde ateş açmaması ve radarda bulunan imzalara göre ateş açması, kendi uçağına ateş açmaması çok önemli bir konu.' Leo Peria-Peigne, pilot ve teknisyenlerin eğitimi için en az 4 aya gereksinim olduğunu vurguladı.
Ukrayna ve Batılı müttefikleri, 1970'lerin sonundan bu yana hizmette olan F-16 savaş uçaklarının bu savaşta bir dönüm noktası olmasını umut ediyor. Rusya ise Ukrayna’ya savaş uçağı verilmesinin,nükleer savaş tehdidini tetikleyebileceği tehdidinde bulunuyor. Rusya'nın Ukrayna savaşı sonrası gündeme getirdiği Belarus'a taktik nükleer füze yerleştirme planının temmuz ayında hayata geçirileceğini açıklamıştı. F-16'ların Kiev’e sevkiyatı ve Ukrayna askeri personelinin bu uçakları kullanmak için eğitimi, 11 ve 12 Temmuz'da Vilnius'ta yapılacak NATO zirvesinin belki de önem önemli konularından birini oluşturacak.
