Yaşıtları Afganistan'da evden çıkamıyor, o ABD'de üniversiteden mezun oluyor: Coğrafya kaderdir!
Taliban'ın iktidarı ikinci yılına yaklaşırken ülkeden kaçan on binler arasında olan üniversite öğrencileri bugün ABD yüksek öğretim kurumlarında mezun olmak üzere. Okulların kapatıldığı kız öğrencilerin evden bile çıkmasına izin verilmediği ülkeden kaçan Fahima Sultani’nin “Eğitimime devam edebilmek için Afganistan’dan çıkmak istedim” sözleri 'Coğrafya kaderdir' söylemini bir kez daha akıllara getirdi. Çünkü yaşıtları parka bile gidemezken Fahima, ABD'de üniversiteden mezun oluyor. Ağustos 2021’de binlerce Afgan Amerikan askerleriyle birlikte ülkeden ayrılmak için Kabil’deki havaalanına akın etti. Amerika’ya ulaşabilen genç Afganlar bugünlerde üniversitelerden mezun olmak üzere. Birçok kuruluşun genç Afganlara burs sağlama çabası bunda önemli etken oldu.
Son Amerikan askerinin Afganistan’dan çekilmesinin üzerinden nerdeyse tam iki yıl geçti. 100 binden fazla Afgan Amerika’nın günlerce süren tahliye operasyonuyla ülkeden ayrıldı. Taliban iktidarından kaçanlar arasında üniversite öğrencileri de vardı. Associated Press'in (AP) aktardığına göre, onlardan biri de Fahima Sultani’ydi.
'EĞİTİMİM İÇİN AYRILMAK İSTEDİM'
Sultani “Eğitimime devam edebilmek için Afganistan’dan çıkmak istedim. En zor verdiğim kararlardan biriydi. Kardeşlerimi, yakınlarımı, anne-babamı, her şeyimi geride bıraktım” diyor.
Tabi Sultani’nin o günlerde on binlerce kişinin ulaşmaya çalıştığı Kabil’deki havaalanına girebilmesi kolay olmadı.
Sultani “Otobüsle havaalanına gitmeye çalışırken Taliban bizi durdurdu ve eve gitmezseniz sizi öldüreceğiz dediler. Taliban üyeleri eve gidin, eğitim yok diyorlardı. Eve gitmedim. Çünkü annemle babama yaşadıklarımı anlatsaydım can güvenliğim için beni bir daha dışarı göndermezlerdi. Bir arkadaşımın havaalanına yakın olan evine gittim. Sonra otobüse döndüm. Bütün geceyi otobüsle havaalanının çevresinde geçirdik. Sonunda sabah 5’te havaalanına girebildik” diyor.
'70 AFGAN KADIN AYNI OKULDA'
Afganların ülkeye gelmesiyle Fahima gibi öğrencileri düşünen kolejler, üniversiteler ve diğer gruplar harekete geçti. Amaç burslar bulup öğrencileri yardımcı olmaktı, oldular da… İnsanlık Eğitim Direktörü Pam Delargy “Arizona Üniversitesi 2021 yazında Kabil’i terk eden 70 Afgan kadın öğrenciye ev sahipliği yapıyor. Yaşadıkları düşünülürse, evlerini, ailelerini geride bıraktılar, sanırım çok da başarılılar. Sadece tahliyeleri bile hepsi için çok korkutucuydu” diyor.
'BİRÇOK BİLİNEN KALIBI YIKTILAR'
Şimdi Afgan öğrencilerin birçoğu mezun olmaya çok yaklaştı ve gelecekleriyle ilgili planlar yapıyorlar. Afgan Öğrenci Programı Koordinatörü Erin Tamayo da “Sanırım birçok bilinen kalıbı yıktılar. Dünya Afgan kadınlarını yardımsız ya da sessiz olduklarını düşünebilir ama size bu kadınların sessiz ya da yardımsız olmadıklarını söyleyebilirim. Çok becerikliler. Çok zekiler ve çok azimliler” ifadelerini kullanıyor.
Sultani şimdi 21 yaşında ve veri bilimi dalında diplomasını almaya yakın. Sultani “Amerika’ya gelmeden önce kraliyet mentorluk programında çalışıyordum. Sokak çocuklarıyla bir araya gelir ve okula dönmeleri için yardımcı olurduk. İnsanlara yardım etmek her zaman önceliğim oldu, nerede olursam olayım” diyor.
'BİNLERCE AFGAN ÖĞRENCİ KAÇMANIN YOLLARINI ARIYOR'
Genç yaşta sevdiklerini, ülkesini geride bırakan Sultani, çalışmadığı zamanlarda yakınlardaki üniversite yakınlarında Tempe Butte dağında yürüyüşler yapıyor bir zamanlar ülkesinde yaptığı gibi ve arkadaşlarıyla bir araya geliyor.
Sultani, “Moralim bozulduğunda, üzgün olduğumda Afgan arkadaşlarımdan birini arıyorum, bir araya geliyoruz, çay içiyoruz, bir şeyler yapıyoruz ve oturup konuşuyoruz. Bu da beni çok rahatlatıyor” diyor.
Fahima Sultani, Afganistan’dan ayrıldıktan sonra Aralık 2021’de Arizona Üniversitesi’ne gelen 60 Afgan kadından biri. Sultani ve diğer 59 Afgan amaçlarına ulaşabilmek için önemli bir yol almış durumdalar ama hala binlerce Afgan öğrenci Amerika’ya gelebilmenin yollarını arıyor.
